Afrika’da yaşayan serçe büyüklüğündeki sosyal dokumacı kuşu (Philetairus socius), 500 bireylik sürüler oluşturacak şekilde bir araya gelerek dünya üzerindeki en muazzam yuvayı inşa ediyorlar. Bir tonun üzerindeki ağırlığıyla ortalama 100 odaya sahip bu yuvalar, zaman zaman üzerine kuruldukları ağaçları çökertebiliyorlar ve o kadar sağlamlar ki yüzyıl boyunca ayakta kalanlarına rastlanabiliyor. İnsanların gökdelenlerini hariç tutarsak muhtemelen kurmuş oldukları bir büyük yapı çevresinde bir araya gelen en büyük omurgalı grubunu da bu kuşlar oluşturuyor.

Namibya çölleri ile Afrika’nın güneyini kendisine mesken tutan bu tür, bu devasa yuvayı yapmak üzere bir çok farklı malzemeyi kullanıyor. Bulabildikleri otlarla isimlerine uygun olarak ilmek ilmek dokudukları yuva içinde yer alan onlarca odacık ikinci aşamada daha yumuşak otlar ve tüylerle konforlu hale getiriliyor. Kış akşamlarında sıcaklığın -7 santigrat dereceye kadar düştüğü bölgede yuvanın iç kısımlarının sıcaklığı boşken 2-3 santigrat derece, kuşlarla doluyken ise 20-25 santigrat derece ölçülüyor. Bunun tam tersi olarak kavurucu yaz günlerinde yuvanın iç kısımları belirli oranda serinlik sağlıyor.

Yuvanın kuşlara olan getirisi bu kadarla sınırlı değil. Yuva girişlerinin alt kısımda yer alması, diğer kuş yuvalarında görülen atmaca ve diğer yırtıcı kuşlardan gelecek saldırıların da önüne geçmiş oluyor. Bu tip büyük topluluklar oluşturmak evrimsel açıdan da belirli bir avantaj sağlıyor. Büyük gruplar içindeki hayvanların bir avcıyla karşılaştıklarında peşlerinde olan avcıdan hızlı olmaları gerekmiyor. Sadece yanlarındaki diğer bireyden biraz daha hızlı hareket edebilmeleri yeterli 🙂