Dinozorlar çoğunlukla dev ve korkutucu yaratıklar olarak bilinirler. Ancak her canlının bir bebeklik dönemi vardır. Pensilvanya Üniversitesi’nden araştırıcılar Brandon P. Hedrick ve Peter Dodson’un yeni çalışmalarına göre 24 tane çok genç ve bir adet daha yaşlı bir dinozorun içinde bulunduğu kayaç, bakım gören yavrulardan oluşan bir grubu işaret ediyor olabilir.

Çalışmaya konu olan fosiller Çin’in kuzeydoğusunda bulunan Liaoning Bölgesi’nde yer alan Yixian Formasyonu içerisindeki Lujiatun yataklarından amatör paleontologlar tarafından bulundu. Bu fosiller otçul ve bugüne kadar en çok bulunan dinozor türlerinden biri olan Psittacosaurus lujiatunensis’e ait. Daha önceki araştırıcılar tarafından ayrıntılı incelenmemiş olan fosiller 2004 yılında tek sayfalık bir yayında tanımlanmıştı. Ancak yeni çalışmanın araştırıcıları Dodson ve Hedrick, fosillerin içinde bulunduğu kayaçtan ayrıntılı analizler yaptılar. Analizler sonucunda kayacın, hayvanların volkanik püskürme sonucu ortaya çıkan malzemenin altında kaldığına işaret eden volkanik yapıda olduğu bulundu. Fosillerin yerleşim şekilleri de bu görüşü desteklemekte.

Hedrick’e göre eğer hayvanlar lav akıntısının altında kalmışlarsa, uzun eksenleri, omurgaları, aynı yöne doğru konumlanır, tıpkı bu örnekte de olduğu gibi. Ancak kemiklerde yüksek sıcaklığın zararını gösteren bir kanıt bulunmaması üzerine araştırıcılar bu lav akıntısının volkanik patlamalarla bağlantılı lahar, su, çamur, kayaç gibi bulamaç yapısında olduğuna inanmaktalar.

Fosil topluluğu içerisinde yer alan benzer büyüklükteki 24 genç bireyin kemiklerinin uçlarının iyi gelişmiş olması, bu bireylerin hareket etme yeteneğine sahip yumurtadan çıkmış yavrular olduğunu düşündürmekte. Bu bireylerden daha büyük boyutta olan birey ise kafatası boyutuna göre yaklaşık 4-5 yaşlarında. Daha önceki çalışmalara göre P. lujiatunensis 8-9 yaşından önce üremiyor. Bu durumda bu bireyin daha genç yavruların ebeveyni olmadığı düşünülebilir.

Bu sonuçlara göre, bu fosiller bugün günümüz kuşlarından bazılarında da görülen yumurta-sonrası dayanışmaya bir örnek olarak düşünülebilir. Daha büyük genç birey, daha küçük olan yavrulara bakıyor olabilir. Tüm bu bulgulara ve örneğin bir yuva görüntüsünde olmasına rağmen araştırıcılar, bu örneğe kesin olarak bir yuva demeye çekiniyorlar.

Bundan sonraki aşamada, Dodson ve Hedrick, daha genç olan bireylerin aynı gelişim evresinde olup olmadıklarını anlamak için kemiklerin ince yapısını araştıracak ve böylece yavruların aynı kuluçkaya ait olup olmadıklarını ortaya çıkaracaklar.

İlgilenenler için bu çalışmanın yayını: Brandon P. Hedrick, Gao Chunling, Gomaa I. Omar, Zhang Fengjiao, Shen Caizhi, Peter Dodson. The osteology and taphonomy of a Psittacosaurus bonebed assemblage of the Yixian Formation (Lower Cretaceous), Liaoning, China.Cretaceous Research, 2014; 51: 321 DOI: 10.1016/j.cretres.2014.06.015