Yeni araştırmalar; karanlık maddenin, karanlık enerjinin doğasına ve Evren’in geleceğinin ne olabileceğine ilişkin yeni görüşler sunuyor. İngiltere, Portsmouth ve İtalya, Roma Üniversitelerinden araştırmacı kozmologlar, Evren’imizin üzerine inşa edildiği kozmik iskelet olan karanlık maddenin karanlık enerji tarafından yutularak, yavaş yavaş silinmeye başladığını buldu.
GÖRSEL: Kozmologlar, karanlık enerjinin doğasını incelemek üzere Sloan Digital Sky Survey (Sloan Sayısal Gökyüzü Araştırması) tarafından gözlemlenen gökadaları kullanıyor.
CREDIT: Sloan Digital Sky Survey
Amerikan Fizik Topluluğu tarafından yayınlanan Physical Review Letters adlı dergide yer alan araştırmaya göre, kozmologlar karanlık enerjinin karanlık maddeyle etkileşerek büyümesini kolaylaştırdığını ve bunun kozmosdaki yapı büyümesinin yavaşladığını görünürleştirdiğini savunuyor.
Araştırma ekibinden ve Portsmouth Kozmoloji ve Kütlesel Çekim Enstitüsü’nde profesör olan David Wands, çalışmanın uzay-zaman’ın temel özellikleriyle ve kozmik ölçekte, Evren’imiz ve geleceğiyle ilgili olduğunu söylüyor.
Wands, “Karanlık enerji büyüyorsa ve karanlık madde buharlaşıyorsa, içinde hemen hiçbir şeyin olmadığı, büyük, boş, sıkıcı bir Evren’le son bulacağız.” diyor, ve ekliyor: “Karanlık madde, Evren’de, yapıların büyümesi için bir yapı iskelesi sağlıyor. Gördüğümüz gökadalar bu iskele üzerine inşa edilmiş; bulgulardan, karanlık maddenin buharlaşmakta ve yapıların büyümesini yavaşlatmakta olduğunu görüyoruz.”
Araştırmacıların Evren’in genişleme ve hızlanma oranlarını açıkladığı 1998’de, kozmoloji bir paradigma değişimine uğradı. Uzay-zaman boyunca bir karanlık enerji sabiti (kozmoloji sabiti) düşüncesi kozmolojinin standart modeli haline geldi. Ama şimdi, Portsmouth ve Roma’dan araştırmacılar karanlık enerji ve karanlık madde arasında enerji aktarımını içeren, daha iyi bir tanımlama bulduklarına inanıyorlar.
Roma Üniversitesinden araştırma öğrencileri Valentina Salvatelli ve Najla Said, Portsmouth’ta, Dr. Marco Bruni ve profesör Wands ve Roma’nın profesörlerinden Alessandro Melchiorri ile çalıştılar. Sloan Sayısal Gökyüzü Araştırması’nı da içeren, birkaç gökbilimsel araştırmadan verileri incelediler ve farklı karanlık enerji modellerini sınamak için, bu araştırmaların açığa çıkardığı yapı büyümesini kullandılar.
Profesör Wands, “Valentina ve Najla, son gözlemlerin sonuçlarını gözden geçirmek için, yaz boyunca burada birkaç ay geçirdiler. Şimdi, 1998’de olduğundan çok daha fazla veri var; ve görünen o ki, standart model, artık tüm verileri tanımlamak için yeterli. Karanlık enerji için, çok daha iyi bir model bulduğumuzu düşünüyoruz.” diyor ve ekliyor: “90’lı yılların sonlarından bu yana, gökbilimciler Evren’imizin genişlemesini hızlandıran bir neden olduğuna inanıyordu. En basit açıklama, boş uzayın (vakum) kozmolojik bir sabit olan enerji yoğunluğuna sahip olmasıydı. Yine de bu basit modelin, şimdi araştırmacıların erişime sahip olduğu astronomik verilerin tümünü açıklayamadığına ilişkin kanıtlar giderek çoğalıyor; özellikle kozmik yapı, gökadalar ve gökada kümelerinin büyümesinin umulandan çok daha yavaş olduğu görülüyor.”
Araştırmayı okuyan, Michigan Üniversitesinden profesör Dragan Huterer, bilimcilerin bulguları dikkate alması gerektiğini ve çalışmanın çok ilginç göründüğünü belirtiyor. Huterer, “Öte yandan, hakkında bilinenlerin çok az olduğu ve dikkate almak zorunda olduğumuz karanlık enerji alanında, her zaman yeni bir gelişme oluyor. Etkileşimsiz basit modele göre farklı görünen sonuçlara şaşırdığımı söyleyemem. Yine de birkaç ayda, bütün verilerin kusursuz bir şekilde, standart en basit modele uygun hale getirilmesinde, bir sorun olabileceğini biliyoruz.” diyor.
İlgilenenler için bu çalışmanın yayını: Valentina Salvatelli, Najla Said, Marco Bruni, Alessandro Melchiorri, David Wands. Indications of a Late-Time Interaction in the Dark Sector. Physical Review Letters, 2014; 113 (18) DOI: 10.1103/PhysRevLett.113.181301