Hareket etmek için her hücrenizde yer alan minicik protein motorlarına ihtiyacınız var. Kasların hareketinden hücre bölünümüne, DNA’nın bükülüşüne dek her şey protein motorlarının eseri. Stanford Üniversitesi biyomühendisleri, tamamen ışıkla denetlenen protein motorları üretti.
Araştırmacıların başı, Yrd. Doç. Zev Bryant, “Biyoloji karmaşık işleri yerine getiren nano-ölçekte makinelerle dolu” diyor. Amaçlarınınsa kimyasal enerjinin nasıl mekanik işe dönüştüğünü anlamak olduğunu söylüyor.
Bryant’ın ekibindeki doktora öğrencisi Munekai Nakamura, ışığa tepki veren protein motoru tasarlamış. Her bir protein motoru için domuz, küf ve yulaf gibi farklı organizmaların DNA’sını (bunlardan yulaf DNA’sı ışığa duyarlılığı sağlıyor) birleştirerek DNA kodları yaratılmış.
Yeni protein filamentleri bir motor gibi çalışıp, ışığa maruz kalınca yön ve hız değiştirebiliyorlar. Işığın olduğu ve olmadığı durumlara göre protein motor hareketi denetlenebiliyor.
Nature Nanotechnology’nin 3 Ağustos sayısında çevrimiçi yayınlanan bu çalışmanı videosu, protein filamentlerinin tasarlanmış moleküler motorlarla hareketini gösteriyor. Mavi ışığın uyarısını alınca filamentler duruyor. Çalışmanın belli görevleri yerine getirebilecek hücre içi protein motorları yaratımında ve hücre hareketinin anlaşılmasında gelişim biyologlarına öncü olması bekleniyor.